A qëndrojnë SHBA-të pas protestave në Serbi?

Departamenti Amerikan i Shtetit njoftoi se çdo pretendim se SHBA-ja po ndërhyn në protestat në Serbi ose se mbështet lëvizjet protestuese të drejtuara kundër qeverisë serbe është i rremë, raporton Radio Evropa e Lirë (RSE).

“Nuk na habit fakti që Rusia, nga ana tjetër, i instrumentalizoi protestat për të arritur axhendën e saj në Serbi, siç bën në të gjithë botën”, thuhet në përgjigjen e Departamentit të Shtetit për RSE-në.

Reagimi i SHBA-së pasoi pasi përfaqësuesit e autoriteteve në Serbi akuzuan vendet perëndimore të paidentifikuara se mbështesin protestat mjedisore kundër minierave të litiumit, ku u mblodhën dhjetëra mijëra qytetarë javët e fundit.

Akuza kundër Perëndimit se qëndron pas protestave në Serbi u dërguan edhe nga Kremlini, me zëvendëskryeministrin serb Aleksandar Vulin, i cili falënderoi strukturat ruse të sigurisë në Moskë “për paralajmërimin për përgatitjen e trazirave masive dhe një tentativë grusht shteti. “

Frika nga pasojat negative

Departamenti i Shtetit thotë gjithashtu se qëndrimi i SHBA-së për Alexander Vulin është “i njohur”. Ai ka qenë nën sanksionet amerikane që nga korriku i vitit 2023, ndër të tjera, për shkak të lidhjeve të tij me Kremlinin.

Shkak i protestave masive të fundit në Serbi është shpallja e hapjes së minierës së litiumit nga kompania ndërkombëtare “Rio Tinto” në luginën e lumit Jadar në perëndim të vendit – nga frika e disa qytetarëve se projekti mund të ketë pasoja negative për mjedisin.

Në përgjigjen e tij për RSE, Departamenti i Shtetit vlerëson se protesta paqësore dhe e drejta e qytetarëve për të demonstruar dhe folur lirshëm janë pjesë e rëndësishme e demokracisë.

Projekti i gërmimit

Ata kujtojnë gjithashtu qëndrimin e zyrtarëve amerikanë se “i takon popullit serb dhe liderëve të tij të zgjedhur” të vendosin se çfarë të bëjnë më pas me burimet e litiumit.

“Ne besojmë se kjo i ofron Serbisë një mundësi të jashtëzakonshme, me kusht që të respektohen standardet mjedisore dhe praktikat më të mira botërore. Ky është një vendim që duhet ta marrë Serbia”, përfundon Departamenti i Shtetit.

Projekti i minierës së litiumit në Serbi u mbështet nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimi Evropian, dhe në prani të kancelarit gjerman Olaf Scholz, Serbia nënshkroi një Memorandum për lëndët e para kritike me BE-në më 19 korrik në Beograd, kujton RSE.

Dokumenti parashikon të gjithë zinxhirin e prodhimit – nga minierat e litiumit në minierën Rio Tinta në Jadro, deri te prodhimi i baterive për automjetet elektrike, transmeton Beta.