Gazeta RD
Presidenti serb Aleksandër Vuçiç kërcënoi se do të jepte dorëheqjen gjatë një takimi të partisë për shkak të kritikave për trajtimin e tij për çështjen e Kosovës. Mbrëmë vonë, të dielën, Vuçiç e informoi presidiumin e Partisë Progresive Serbe (SNS), të cilën ai e drejton, për planin franko-gjerman dhe normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën, të cilin ia ka paraqitur të premten një delegacion pesëanëtarësh euro-amerikan. Ai gjithashtu përshkroi pasojat që do të pësojë Serbia nëse e refuzon projekt-marrëveshjen.
Pasoi një debat me zë të lartë: shumë zyrtarë i kërkuan Serbisë të mos e pranonte propozimin, të tërhiqej nga dialogu. Kreu i Komitetit Ekzekutiv të SNS-së, Darko Glicic, i tha Pink TV se presidenti, pasi dëgjoi pikëpamjet ndryshe, reagoi ashpër.
“Nëse dikush mendon se mund ta drejtojë më mirë Serbinë, unë do të tërhiqem. Nëse dikush mendon se është më mirë të shkatërrohet vendi financiarisht, atëherë unë ia dorëzoj qeverinë kujtdo që është më i zgjuar se unë”.
Më pas, dukshëm i irrituar është larguar nga mbledhja dhe është larguar nga selia e partisë. Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, sot planifikon konsultime me organet politike për planin evropian për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën.
Në mesditë ai do të marrë pjesë në një takim me anëtarët e këshillit qeveritar. Në mbrëmje pritet t’i drejtohet popullit serb, ndërsa në ditët në vijim do të vazhdojë konsultimet me partitë politike dhe organizatat shoqërore. Të premten, një delegacion euro-amerikan prej pesë anëtarësh, i përbërë nga përfaqësuesi special i BE-së Miroslav Lajçak, i dërguari i posaçëm amerikan Gabriel Escobar dhe këshilltarët e Presidentit të Francës, kancelarit gjerman dhe kryeministrit të Italisë, u takuan me zotin Vuçiç në Beograd dhe i paraqitën propozimin për zgjidhjen e marrëdhënieve të Serbisë me Kosovën.
Gazeta Danas në publikimin e saj të djeshëm zbuloi të gjithë projektmarrëveshjen. Ai konsiderohet i ndërmjetëm dhe përcakton çështjet kyçe si pranimi, reciprokisht, nga Kosova dhe Serbia, i integritetit dhe sovranitetit territorial, ndërsa parashikon edhe përfshirjen e Kosovës në OKB dhe organizata të tjera ndërkombëtare.
Çfarë parashikon marrëveshja?
Këtu është drafti i plotë i marrëveshjes, i botuar në gazetën e Beogradit Danas:
Neni 1- Palët kontraktuese (përfshirë Serbi-Kosovën) do të zhvillojnë reciprokisht marrëdhënie normale të fqinjësisë së mirë në bazë të të drejtave të barabarta. Të dyja palët do të njohin dokumentet dhe simbolet e njëra-tjetrës, duke përfshirë pasaportat, diplomat, targat e regjistrimit të automjeteve dhe vulat doganore. Neni 2- Të dyja palët do të udhëhiqen nga qëllimi dhe parimet e përcaktuara në Kartën e Kombeve të Bashkuara, veçanërisht ato për të drejtat sovrane të shteteve, respektimin e pavarësisë, autonomisë dhe integritetit territorial të tyre, të drejtën për vetëvendosje dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut dhe mosdiskriminimin. Neni 3- Në përputhje me Kartën e Kombeve të Bashkuara, palët do të zgjidhin të gjitha mosmarrëveshjet ndërmjet tyre ekskluzivisht me mjete paqësore dhe do të përmbahen nga kërcënimi ose përdorimi i forcës.
Neni 4- Palët kontraktuese bien dakord me kusht që asnjëra prej tyre të mos mund të përfaqësojë palën tjetër në sferën ndërkombëtare ose të veprojë në emër të saj. Serbia nuk do ta kundërshtojë pranimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare. Neni 5- Të dyja palët do të mbështesin aspiratat e tyre për t’u bërë anëtarë të Bashkimit Evropian.
Neni 6- Ndërsa kjo marrëveshje bazë përfaqëson një hap të rëndësishëm drejt normalizimit, të dyja palët do të vazhdojnë procesin e dialogut të sponsorizuar nga BE me energji të përtërirë, duke çuar në një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme dhe gjithëpërfshirëse për normalizimin e marrëdhënieve. Palët bien dakord që në të ardhmen do të thellojnë bashkëpunimin në fushën e ekonomisë, shkencës dhe teknologjisë, trafikut dhe lidhjes, marrëdhënieve të sistemeve të tyre të drejtësisë dhe zbatimit të ligjit. Në fushën e telekomunikacionit, shëndetësisë, kulturës, fesë, sportit, mbrojtjes së mjedisit, personave të pagjetur. Dhe në fusha të tjera në mënyrë të ngjashme, përmes arritjes së marrëveshjeve specifike.
Neni 7- Të dyja palët po avokojnë për marrëveshje specifike, në përputhje me mekanizmat përkatës të Këshillit të Evropës dhe duke përdorur përvojat ekzistuese evropiane, në mënyrë që të sigurohet një nivel i duhur i vetëqeverisjes për komunitetin serb në Kosovë dhe mundësia e ofrimit të shërbimeve në fusha specifike, duke përfshirë mundësinë e marrjes së ndihmës financiare nga Serbia dhe vendosjen e kanaleve të drejtpërdrejta të komunikimit ndërmjet komunitetit serb dhe qeverisë së Kosovës. Palët do të ratifikojnë statusin zyrtar të Kishës Ortodokse Serbe në Kosovë dhe do të sigurojnë një nivel të lartë të mbrojtjes së trashëgimisë fetare dhe kulturore serbe, në përputhje me standardet ekzistuese evropiane.
Neni 8- Palët do të shkëmbejnë misione të përhershme diplomatike. Selia e tyre do të jetë aty ku është selia e pushtetit vendor. Çështjet praktike që lidhen me zhvillimin e misionit do të shqyrtohen veçmas. Neni 9- U vu në dukje nga të dyja palët, angazhimi i BE-së dhe donatorëve të tjerë për të krijuar një paketë të posaçme ndihme financiare për projektet e përbashkëta të dy palëve për zhvillimin ekonomik, lidhjen, kalimin në energjinë e gjelbër dhe fusha të tjera kyçe.
Neni 10- Palët kontraktuese do të krijojnë një komitet të përbashkët, të kryesuar nga BE-ja, i cili do të monitorojë zbatimin e marrëveshjes. Të dyja palët konfirmojnë detyrimin e tyre për të zbatuar të gjitha marrëveshjet e mëparshme”.
