Gazeta RD
“Daily Mail“
Një sulm me bombë me biper që la afërsisht 2,800 anëtarë dhe civilë të Hezbollahut të plagosur dhe nëntë të vdekur në Liban dhe Siri dje, ishte vepër e agjencisë izraelite të spiunazhit Mossad dhe ushtrisë izraelite IDF, pretendojnë disa burime sigurie.
Grupi libanez në fillim të këtij viti urdhëroi mijëra bipera të kryenin komunikime pasi udhëheqësi Hassan Nasrallah deklaroi se telefonat inteligjentë do ishin më të prekshëm ndaj sulmeve kibernetike nga forcat izraelite.
Ushtria izraelite dhe personeli i inteligjencës arriti të kishte qasje në 5000 bipera që në fabrikën ku u prodhuan dhe të fuste një sasi të vogël eksplozivi muaj para se të importoheshin në Liban, sipas disa burimeve të sigurisë që folën për Reuters.
“Mossad injektoi një bord brenda pajisjes që ka material shpërthyes dhe që merr një kod. Është shumë e vështirë ta zbulosh atë me çdo mjet. Edhe me çdo pajisje apo skaner”, tha një burim libanez i sigurisë.
Burimi pohoi se Hezbollahu i porositi biperat nga një kompani tajvaneze e quajtur “Gold Apollo”, por drejtuesit atje thanë se pajisjet në fakt ishin prodhuar dhe shitur nga “BAC Consulting” në Budapest, Hungari.
Elijah J. Magnier, një analist i lartë i rrezikut politik me bazë në Bruksel, më vonë tha se foli me anëtarët e Hezbollahut, të cilët kishin ekzaminuar biperat që nuk shpërthyen.
Biperat dukej se merrnin një mesazh të koduar të dërguar te të gjitha pajisjet që bëri që ato të vibronin dhe të çonin e merrnin mesazhe për rreth 10 sekonda.
Kur përdoruesi shtyp butonin e biperit për të hequr alarmin, eksplozivi shpërthen. Modelimi i mekanizmit të shpërthimit do siguronte që biperi të merrej në dorë nga përdoruesi në kohën e shpërthimit për të shkaktuar dëme maksimale.
Operacioni prej muajsh i Mossad dhe IDF përfaqëson një shkelje të paparë të sigurisë për Hezbollahun, që u zotua të hakmerret ndaj Izraelit dhe të vijojë mbështetjen e tij për aleatin Hamas në mes të luftës së vijueshme në Gaza.
“Rezistenca do vijojë sot, si çdo ditë tjetër, operacionet për të mbështetur Gazën, popullin e saj dhe rezistencën, ndërsa armiku kriminal duhet të presë në përgjigje të masakrës të së martës”, thuhet në deklaratë.
Një zyrtar amerikan i sigurisë tha sot se sulmi ishte planifikuar për një datë të mëvonshme si pjesë e një ‘ofensive gjithëpërfshirëse’ kundër Hezbollahut, por Izraeli zgjodhi të shpërthejë pajisjet herët mes shqetësimeve se grupi libanez ishte vënë në dijeni për planin.
“Ishte një moment përdorimi ose mund të humbnim mundësinë”, tha burimi për Axios në kushte anonimiteti.
Vargu i shpërthimeve, që nisi rreth orës 3:30 pasdite me kohën lokale dje dhe vijoi për rreth një orë, duke shkaktuar panik dhe kaos në periferitë jugore të Bejrutit, Libanin jugor dhe madje edhe në Sirinë fqinje.
Pamjet tronditëse në video treguan se si objektivat që nuk dyshonin arritën te biperat e tyre, duke u rrëzuar në tokë nga një shpërthim i papritur dhe i dhunshëm.
Viktimat u panë duke u përpëlitur në agoni me lëndime të tmerrshme në fytyrë, bark dhe madje edhe në ijë në pamjet dhe videot tronditëse të shpërndara në mediat sociale dhe të publikuara në rrjetet libaneze.
Në mesin e nëntë personave të vrarë ishin dy vajza, tetë dhe dhjetë vjeç, dhe disa luftëtarë të Hezbollahut, si dhe djali i një deputeti libanez.
Irani më vonë konfirmoi se ambasadori i tij në Liban, Mojtaba Amani, pësoi lëndime në fytyrë dhe dorë.
Më shumë se 2,800 njerëz u plagosën përfundimisht nga shpërthimet, 300 prej të cilëve u dërguan me urgjencë në spital në gjendje kritike.
Spekulimet e hershme në vazhdën e shpërthimeve sugjeruan se një haker izraelit mund të kishte mbingarkuar jonet e baterive të litiumit që kishin biperat, të cilat mund të digjen deri në 590 gradë celsius (1,100 F) kur ndizen.
Është e mundur që forcat izraelite ose ndonjë aktor tjetër mund t’i kenë hakeruar këto pajisje dhe të kenë ngarkuar baterinë nga largësia, duke shkaktuar një reaksion termik.
Por një mori burimesh sigurie dhe ekspertësh kanë përcaktuar që shpërthimet ishin shkaktuar nga një operacion izraelit që ndërpreu zinxhirin e furnizimit dhe futi eksploziv në biperat që më pas u aktivizuan nga largësia nga mesazhi i gabuar përmes kodimit.
Por një mori burimesh sigurie dhe ekspertësh kanë përcaktuar që shpërthimet ishin shkaktuar nga një operacion izraelit që ndërpreu zinxhirin e furnizimit dhe futi eksploziv në biperat që më pas u aktivizuan nga distanca nga mesazhi i koduar i gabimit.
Një ish oficer i asgjësimit të bombave të Ushtrisë Britanike shpjegoi se një pajisje shpërthyese ka pesë përbërës kryesorë: një mbajtës, një bateri, një pajisje ndezëse, një detonator dhe një ngarkesë shpërthyese.
“Një biper ka tre prej tyre tashmë,” shpjegoi ish-oficeri, i cili foli në kushte anonimiteti, sepse ai tani punon si këshilltar me klientët në Lindjen e Mesme.
“Do t’ju duhet vetëm të shtoni detonatorin dhe ngarkesën.”
Në kohën e sulmit, “bateria ishte ndoshta gjysmëeksplozive “, tha Carlos Perez, drejtor i inteligjencës së sigurisë në TrustedSec.
Pamjet e kamerave të sigurisë të shpërndara në mediat sociale dje duket se tregojnë çastin kur Izraeli dërgoi mesazhin e tij vdekjeprurës.
Një anëtar i Hezbollahut u pa i hutuar duke ngritur këmishën e tij lart në një supermarket pasi biperi i tij, i fshehur pak mbi ijën e tij, filloi t’i binte zilja dhe të ndizej.
Pajisja shpërtheu papritmas, duke e rrëzuar atë në dysheme, ndërsa punonjësit e supermarketit dhe blerësit e tjerë ranë në panik dhe u larguan.
“Duke parë videon, forca e shpërthimit është e ngjashme me atë të shkaktuar vetëm nga një detonator elektrik ose ai që përfshin një ngarkesë jashtëzakonisht të vogël, me eksploziv të lartë”, tha Sean Moorhouse, një ish-oficer i ushtrisë britanike dhe ekspert për asgjësimin e pajisjeve shpërthyese.
Kjo sinjalizon përfshirjen e një aktori shtetëror, tha Moorhouse. Ai shtoi se agjencia e inteligjencës së jashtme izraelite, Mossad, është i dyshuari më i dukshëm që ka burimet për të kryer një sulm të tillë.
Një deklaratë e Hezbollahut tha: “Pas shqyrtimit të të gjitha fakteve, të dhënave aktuale dhe informacionit të disponueshëm në lidhje me sulmin mëkatar që ndodhi këtë pasdite, ne e mbajmë armikun izraelit plotësisht përgjegjës për këtë agresion kriminal që synonte edhe civilët.”
Izraeli ka kundërshtuar të komentojë mbi shpërthimet.
Raportet fillestare sugjeruan se biperat e porositur nga Hezbollah ishin furnizuar nga një kompani tajvaneze e quajtur Gold Apollo.
Por drejtuesit këtë mëngjes thanë se kompania kishte autorizuar vetëm markën e saj për pajisjet dhe se ato ishin prodhuar dhe shitur nga një BAC Consulting KFT e Hungarisë.
“Sipas marrëveshjes së bashkëpunimit, ne autorizojmë BAC të përdorë markën tonë tregtare për shitjet e produkteve në rajone të caktuara, por dizajni dhe prodhimi i produkteve janë vetëm përgjegjësi e BAC,” thuhet në deklaratë.
Kryetari i Gold Apollo, Hsu Ching-kuang, u tha gazetarëve këtë mëngjes se kompania e tij ka pasur një marrëveshje licencimi me BAC për tre vitet e fundit, por nuk ka dhënë prova të kontratës.
Biperi AR-924 i porositur nga Hezbollah, i reklamuar si “i fortë”, përmban një bateri litiumi të rikarikueshme, sipas specifikimeve të reklamuara dikur në faqen e internetit të Gold Apollo përpara se të hiqej me sa duket të martën pas sulmit sabotues. Biperi mund të marrë mesazhe me tekst deri në 100 karaktere.
Ai gjithashtu pretendoi se kishte deri në 85 ditë jetëgjatësi të baterisë – një faktor vendimtar në Liban, ku ndërprerjet e energjisë elektrike kanë qenë të zakonshme pasi kombi i vogël në Detin Mesdhe është përballur me vite kolapsi ekonomik.
Incidenti tronditës i djeshëm vjen në një kohë të tensioneve të rritura midis Libanit dhe Izraelit.
Grupi militant libanez Hezbollah dhe forcat izraelite janë përleshur pothuajse çdo ditë për më shumë se 11 muaj në sfondin e luftës midis Izraelit dhe aleatit të Hezbollahut, Hamasit në Gaza.
Përleshjet kanë vrarë qindra në Liban dhe dhjetëra në Izrael dhe kanë zhvendosur dhjetëra mijëra në të dy anët e kufirit. Të martën, Izraeli tha se ndalimi i sulmeve të Hezbollahut në veri për të lejuar banorët të kthehen në shtëpitë e tyre tani është një qëllim zyrtar i luftës.
Izraeli ka vrarë militantë të Hamasit në të kaluarën me telefona celularë të bllokuar dhe besohet gjerësisht se ka qenë pas sulmit të virusit kompjuterik Stuxnet ndaj programit bërthamor të Iranit në vitin 2010.
Shpërthimet e papritura në të gjithë Libanin jugor këtë pasdite vijnë disa orë pasi një sulm izraelit në Liban vrau tre persona, tha Ministria e Shëndetësisë.
Forcat izraelite kanë shkëmbyer zjarr pothuajse çdo ditë me grupin libanez të mbështetur nga Irani që kur aleati i tij Hamasi nisi sulmet e 7 tetorit mbi Izraelin, duke shkaktuar luftën në Gaza.
Ministria e Shëndetësisë tha se një ‘sulm armik izraelit’ në fshatin kufitar Blida vrau ‘tre persona dhe plagosi dy’, pa specifikuar nëse ishin luftëtarë apo civilë.
Ushtria izraelite tha se forcat e saj ajrore ‘eliminuan tre terroristë’ nga Hezbollahu, të cilët ndodheshin në një ‘lokal të infrastrukturës terroriste’ në zonën Blida.
Hezbollahu nuk njoftoi menjëherë se ndonjë luftëtar ishte vrarë, por pretendoi një seri sulmesh ndaj trupave dhe pozicioneve izraelite pranë kufirit të martën.
NNA raportoi disa sulme izraelite në jug të vendit.
Vdekjet e fundit erdhën disa orë pasi zyra e kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu tha se kabineti i sigurisë politike kishte ‘përditësuar qëllimet e luftës’ për të përfshirë ‘kthimin e sigurt të banorëve të veriut në shtëpitë e tyre’.
Pothuajse një vit i dhunës ndërkufitare ka zhvendosur dhjetëra mijëra njerëz në të dy anët e kufirit.
Ministri izraelit i Mbrojtjes Yoav Gallant tha të hënën se ‘aksioni ushtarak’ ishte ‘e vetmja mënyrë e mbetur për të siguruar kthimin e komuniteteve veriore të Izraelit’.
Dhuna ka vrarë rreth 627 njerëz në Liban, duke përfshirë të paktën 141 civilë.
Nga ana izraelite, duke përfshirë edhe lartësitë e aneksuara të Golanit, autoritetet kanë njoftuar vdekjen e të paktën 24 ushtarëve dhe 26 civilëve.
Hezbollahu ka thënë vazhdimisht se vetëm një armëpushim në Gaza do t’i japë fund sulmeve të tij dhe aktiviteti diplomatik në muajt e fundit ka kërkuar të shmangë luftën e gjithanshme.
