Gazeta RD
Qeveria franceze është e sigurt se do të shembet këtë javë, pasi partitë e ekstremit të djathtë dhe të majtë paraqitën mocion mosbesimi të hënën kundër kryeministrit Michel Barnier.
Investitorët ndëshkuan menjëherë asetet franceze, pasi zhvillimet e fundit e zhytën ekonominë e dytë më të madhe të eurozonës më thellë në krizë politike, me dyshime serioze nëse do të miratohet buxheti vjetor.
“Francezët u ngopën”, u tha gazetarëve në parlament udhëheqësja e Rally Kombëtare (RN), Marine Le Pen, duke thënë se Barnier, i cili u bë kryeministër vetëm në fillim të shtatorit, i kishte bërë gjërat më keq dhe duhej të largohej. “Ne po propozojmë mocion mosbesimi ndaj qeverisë”, tha ajo.
Me përjashtim të një surprize të minutës së fundit, koalicioni i brishtë i Barnier do të jetë qeveria e parë franceze, që do të detyrohet të rrëzohet nga një votë mosbesimi që nga viti 1962.
Një rënie e qeverisë do të linte një vrimë në zemër të Evropës, me Gjermaninë gjithashtu në modalitetin zgjedhor,
a se presidenti i zgjedhur i SHBA-së, Donald Trump, të rihyjë në Shtëpinë e Bardhë.
Ligjvënësit e RN dhe e majta së bashku kanë vota të mjaftueshme për të rrëzuar Barnier, Le Pen konfirmoi se partia e saj do të votonte për projektligjin e mosbesimit të koalicionit të krahut të majtë në krye të projektligjit të vetë RN. Ky votim ka të ngjarë të mbahet të mërkurën.
Partitë njoftuan mocionet e tyre të mosbesimit pasi Barnier tha më herët të hënën se ai do të përpiqej të paraqiste një projekt-ligj të sigurimeve shoqërore në parlament pa votim, pasi një koncesion i minutës së fundit rezultoi i pamjaftueshëm për të fituar mbështetjen e RN për legjislacionin.
“Përballë këtij mohimi të njëpasnjëshëm të demokracisë, ne do të censurojmë qeverinë,” tha Mathilde Panot e krahut të majtë France Unbowed. “Ne po jetojmë në kaos politik për shkak të qeverisë së Michel Barnier dhe presidencës së Emmanuel Macron.”
Që kur Macron shpalli zgjedhje të parakohshme në fillim të qershorit, CAC 40 i Francës ka rënë gati 10%, rënia më e madhe në mesin e ekonomive kryesore të BE-së. Ai u mbyll të hënën pasi ra mbi 1% më herët gjatë ditës.
Barnier u kërkoi ligjvënësve të mos mbështesin votimin e mosbesimit.
“Ne jemi në një moment të së vërtetës… Francezët nuk do të na falin që vendosëm interesat e individëve përpara të ardhmes së vendit,” tha ai, ndërsa vuri fatin e qeverisë së tij në duart e parlamentit të ndarë që ishte rezultati për një zgjedhje të parakohshme jo bindëse që Macron thirri në qershor.
Qeveria e pakicës e Barnier-it ishte mbështetur në mbështetjen e RN për mbijetesën e saj. Projektligji i buxhetit, i cili synon të frenojë deficitin publik spirale të Francës përmes rritjes së taksave dhe shkurtimeve të shpenzimeve prej 60 miliardë eurosh (63 miliardë dollarë), e këputi këtë lidhje të dobët.
Rrethimi i Barnier-it dhe kampi i Le Pen-it fajësuan secili njëri-tjetrin dhe thanë se kishin bërë gjithçka që mundeshin për të arritur një marrëveshje dhe kishin qenë të hapur për dialog.
Një burim i afërt me Barnier tha se kryeministri kishte bërë lëshime të mëdha për Le Pen dhe se votimi për të rrëzuar qeverinë do të nënkuptonte humbjen e këtyre përfitimeve.
“A është ajo gati të sakrifikojë të gjitha fitoret që mori?” tha burimi për Reuters.
Nëse vota e mosbesimit vërtet kalon, Barnier do të duhet të japë dorëheqjen e tij, por Macron mund t’i kërkojë atij dhe qeverisë së tij të qëndrojnë në një rol kujdestar për të trajtuar biznesin e përditshëm, ndërsa ai kërkon një kryeministër të ri, i cili mund të ndodhë vetëm vitin e ardhshëm.
Një opsion do të ishte që Macron të emëronte një qeveri teknokratësh pa program politik, duke shpresuar se kjo mund të ndihmojë mbijetesën e një votimi mosbesimi. Në çdo rast, nuk mund të ketë zgjedhje të reja të parakohshme parlamentare, përpara korrikut.
Për sa i përket buxhetit, nëse parlamenti nuk e ka miratuar atë deri më 20 dhjetor, qeveria e përkohshme mund të kërkojë fuqi kushtetuese për ta miratuar atë me urdhëresë.
Megjithatë, kjo do të ishte e rrezikshme, pasi ekziston një zonë gri ligjore nëse një qeveri e përkohshme mund të përdorë kompetenca të tilla. Dhe kjo me siguri do të shkaktonte zhurmë nga opozita.
Një lëvizje më e mundshme do të ishte që qeveria e përkohshme të propozojë legjislacion të posaçëm emergjence, për të tejkaluar kufijtë e shpenzimeve dhe dispozitat tatimore nga ky vit. Por kjo do të thotë se masat e kursimit që Barnier kishte planifikuar do të bien në fund.
