Gazeta RD
“Follow Money”
Nën udhëheqjen e kryeministrit Edi Rama, Shqipëria është bërë një shtet narkotik gjatë 10 viteve të fundit.
Rrjetet kriminale shqiptare po bëhen gjithnjë e më aktive në Evropë. Megjithatë, BE-ja vazhdon të mbështesë përpjekjet e Ramës për t’u bërë anëtare.
Grupet e krimit të organizuar në Shqipëri janë bërë gjithnjë e më të fuqishme vitet e fundit. Ata kanë shtrirë ndikimin e tyre deri në gjyqësor dhe qeveri, deklaruan një ish-zyrtar qeveritar dhe një polic i larguar nga vendi.
Ata po bëhen gjithnjë e më të fuqishëm në të gjithë Europën dhe po i mbajnë autoritetet në vigjilencë – nga Gjermania dhe Holanda deri në Spanjë, thanë ata për Follow the Money.
Kryeministri aktual Edi Rama ka bërë pak për të ndaluar ndikimin e këtyre organizatave kriminale, sipas një hetimi nga FTM dhe partneri mediatik BLAST.
Pse ka rëndësi?
Me një rrjet gjithnjë e më të madh, krimi i organizuar shqiptar ka rritur sasinë e drogës që dërgohet në Evropë. Kjo paraqet një kërcënim për sigurinë në të gjithë kontinentin.
Bashkimi Evropian aktualisht po shqyrton nëse Shqipëria duhet të bëhet shtet anëtar. Presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen ka mbështetur Ramën vitet e fundit.
Si u hetua?
Follow the Money foli me dhjetëra ekspertë, hetues policie dhe ish-zyrtarë qeveritarë. Gazetarët gjithashtu prezantuan gjetjet me qeverinë shqiptare.
Rasti i Fierit
Ishte një natë e ftohtë tetori në qytetin e Fierit kur policia ndaloi një Audi A8 të zi.
Për javë të tëra, oficerët kishin ndjekur trafikantët e dyshuar të drogës duke përdorur makinën. Atë natë, inspektori i policisë Dritan Zagani urdhëroi ekipin e tij ta çonte makinën në komisariat. Por, sapo mbërriti atje, Zagani kuptoi se kapja e tyre për trafik droge nuk do të ishte e thjeshtë – i lartniveli i tij ndaloi oficerët nga kontrolli i makinës.
Problemi? Mësohet se makina i përkiste një prej figurave më të fuqishme të vendit, atëherë Ministrit të Brendshëm, Saimir Tahiri.
“Ajo që më frikësonte më shumë ka ndodhur. Vendi im është bërë një shtet narkotik,” tha Zagani, duke pirë kafe në një oborr të qetë në Zvicër.
Sipas Zaganit, për shumicën e infiltrimit të mafias shqiptare në qeveri mund të fajësohet Kryeministri aktual Edi Rama.
Rama i siguroi Partisë Socialiste një mandat të katërt të paprecedentë në zgjedhjet kombëtare, të cilat vëzhguesit thanë se ishin shoqëruar me parregullsi.
Një pjesë e fushatës së Ramës ishte ta tregonte veten si pro-BE dhe mbështetës i sundimit të ligjit. Në dukje, ai ishte një mbështetës i vendosur i përpjekjeve anti-korrupsion dhe anti-drogë. Në shtator, qeveria krijoi madje një ministër AI për ta bërë Shqipërinë “një vend ku tenderat publikë janë 100% të lirë nga korrupsioni”.
Por në realitet, një hetim i Follow the Money me BLAST tregon se grupet e krimit të organizuar kanë mundësi të lulëzojnë nën sundimin 10-vjeçar të Ramës – me pasoja katastrofike për Evropën.
Rritja e mafias shqiptare në Evropë
Evropa ka parë një rritje të konsiderueshme të drogës që qarkullon nga mafia shqiptare vitet e fundit, me autoritetet që kanë bërë sekuestrime rekord.
Grupet shqiptare kanë zgjeruar rrjetet e tyre jashtë vendit, ndërsa Rama ka bërë pak për të ndaluar ndikimin e tyre, sipas intervistave me prokurorë, policë dhe ekspertë. Dokumente konfidenciale të para nga Follow the Money mbështesin këto pretendime.
Ky ka qenë një problem i madh për Italinë, ku bandat shqiptare po fitojnë ndikim. Gjithashtu ngre pyetje pse Brukseli po mbështet Shqipërinë për anëtarësim në BE duke pasur parasysh akuzat ndaj Ramës dhe dështimin e vendit për të luftuar krimin e organizuar.
Zyra e Kryeministrit hodhi poshtë akuzat për korrupsion si akuza politike.
Infiltrimi i qeverisë
Ekonomia e Shqipërisë e bën vendin të prekshëm nga grupet kriminale.
“Grupet kriminale kanë infiltruar të gjitha sferat e shtetit,” tha Zagani.
Rreth 20% e popullsisë jeton poshtë kufirit të varfërisë, rreth 30% e të rinjve janë të papunë, paga mesatare është rreth 600 euro në muaj dhe vendi ka vështirësi të zhvillojë turizmin.
Grupet kriminale e shfrytëzojnë këtë duke investuar para në pasuri të lirë për pastrim parash dhe duke përdorur kompani lokale si fasadë.
Por mafia shqiptare ka shtrirë ndikimin më gjerë se sa vetëm në kompani lokale – ka vendosur njerëz kyç në qeveri dhe gjyqësor. Në përballjen e Zaganit me ministrin Tahiri, Rama qëndroi në anën e Tahirit.
Mafia shqiptare në Itali dhe Evropë
Në Itali, operacioni Tornado në Brescia çoi në arrestimin e mbi 60 personave dhe konfiskimin e 300 kg kokainë, me vlerë mbi 60 milionë euro. Sipas policisë italiane, të gjithë bosët ishin shqiptarë dhe drejtonin gjithçka nga Shqipëria.
Në Belgjikë, grupet shqiptare kontrollojnë plantacionet e kanabisit dhe portet e Antwerp dhe Rotterdam.
Raporti i Europol 2024 e përfshin mafian shqiptare si një nga pesë grupet kriminale më kërcënuese në Europë, për trafikun e kokainës dhe kanabisit. Në Mbretërinë e Bashkuar, grupet shqiptare kontrollojnë pjesën më të madhe të tregut të kokainës. Në Spanjë, 13 ton kokainë u sekuestruan në Algeciras në 2024, lidhur me rrjete shqiptare.
Gjykatat dhe korrupsioni
Zagani beson se qeveria ka ushtruar presion mbi gjyqësorin për ta dënuar – dhe ai nuk është i vetmi që mendon se gjykatat nuk janë të pavarura. SPAK, struktura shqiptare kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, u krijua për të luftuar korrupsionin, por sipas kritikëve, ka lejuar që Rama të përdorë sistemin gjyqësor për të favorizuar aleatët e tij.
Modeli i biznesit të mafias
Mafia shqiptare ka krijuar një model të suksesshëm: ata eliminojnë ndërmjetësit dhe krijojnë operacione direkt në vendet furnizuese të drogës. Dritan Gjika përdori kompaninë Agricomtrade për të transportuar drogë nga Ekuadori në Europë, duke sekuestruar mbi 3 ton drogë dhe 48 milionë euro pasuri. Banane përdoren shpesh për fshehje të drogës.
BE-ja dhe mbështetja për Ramën
Megjithëse policia dhe prokurorët paralajmërojnë për prani në rritje të mafias shqiptare në vendet e tyre, Europa duket se po mbyll sytë. Komisioni Europian vlerësoi progresin e Shqipërisë për anëtarësim në BE si “të paprecedentë”, megjithëse shtoi se korrupsioni mbetet i përhapur. Ursula von der Leyen ka qenë një nga mbështetëset më të mëdha të Ramës.
Ahmetaj, ish-zyrtari, tha:
“Nuk e kuptoj pse Europa mbyll sytë për realitetin në Shqipëri.”
